GEBELİKTE BESLENME

Sevgili anne adayı, bebeğiniz anne karnında büyümeye başlar. Bebeğinizin büyümesi, bedensel ve zihinsel yönden gelişimi için gebelik döneminde yeterli ve dengeli beslenmeniz çok önemlidir. Gebelik insan yaşamında beslenmenin en önemli olduğu dönemlerden biridir. Bu nedenle gebelikte yetersiz beslenmek kadar fazla beslenmek de tehlikelidir ve anne-bebek sağlığına zarar verir. Sağlıklı bir bebeğin dünyaya gelişini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Yaşınızla ilgili bazı özellikleri ve kalıtımsal faktörleri kontrol edemezsiniz. Ancak gebeliğiniz süresince yeterli ve dengeli beslenerek ve gebeliği olumsuz etkilediği bilinen bazı risk faktörlerinden (alkol, sigara, ilaç kullanımı, vb..) kaçınarak sağlıklı bebekler dünyaya getirebilirsiniz.
Gebelikte kadının vücudunda, yeni bir canlının (bebeğin) oluşması ve büyümesi ile bazı değişiklikler izlenir.Oluşan bu değişikliklerle birlikte gebe kadın, hem kendisinin hem de bebeğin gereksinimlerini karşılayabilmek için bu dönemde beslenmesine daha dikkat etmek zorundadır. Bu nedenle gebe kadın gebeliği süresince;

1. Kendi fizyolojik gereksinimlerini (enerji ve besin öğelerini) karşılamak,
2. Vücudundaki depolarını (besin öğeleri yedeğini) dengede tutmak,
3. Anne karnındaki bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlamak,
4. Emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji ve besin öğelerini karşılamak için yeterli ve dengeli beslenmek zorundadır.

Gebe kadınlarda gebelik süresince ortalama ağırlık kazanımı 9-12,5 kilogram (ortalama ayda 1-1,5 kilogram) olmalıdır.

Gebelik Döneminde Beslenmeniz Konusunda Dikkat Etmeniz Gereken Noktalar:

 Doğal, taze ve bol çeşitli besinler alın (meyve ve sebze).
 Öğün sayısını arttırın ancak öğündeki miktarı azaltın.
 Bol su için.
 Pastorize edilmiş süt mümkün değil ise iyi kaynatılmış süt için.
 Lifli yiyecekler tüketin ( örneğin; bulgur, kuru baklagiller, mevsim meyveleri, tam buğday, unlu ekmek gibi)
 İyotlu tuz kullanın.
 D vitamini açısından güneş ışığından yararlanın.

Gebelik Döneminde Tüketmemeniz Gerekenler:

 Sigara
 Tüm alkollü içecekler

 İçinde boya maddesi bulunan yiyecek ve içecekler
 Hazır yiyecekler (Hazır meyve suyu, hazır çorba, salam, sosis,sucuk vb.)
 Tüm karbonatlı içecekler (Kola, gazoz vb.)
 Hamur işleri ve kızartma
 Salamura besinler, turşu
 Şeker ve şekerli besinler (kek, bisküvi, çikolata, pasta, çörek) tüketilmemelidir.

Gebelik döneminde kan şekerini hızlı yükseltebilecek, şeker içeriği yüksek
patates, pirinç, havuç, muz, üzüm, dut, incir, kavun, karpuz ve kuru meyveler dikkatli
ve ölçülü tüketilmelidir.

Gebelik Döneminde Yeterli ve Dengeli Beslenebilmeniz İçin Günlük Besin Tüketim Miktarları:

Porsiyon Miktarları:
1 porsiyon: 4-5 yemek kaşığı kadardır.
1 su bardağı: 200 ml denk gelmektedir.
1 porsiyon meyve: 1 orta boy elma/portakal; 1 küçük salkım üzüm; 10-15 adet kiraz/çilek; ince bir dilim kavun/karpuz; 2 orta boy incir miktarına denk gelmektedir.

Bulantı durumunda
 Çok yağlı, çok baharatlı, çok şekerli ve çok tuzlu besinler tüketilmemelidir.
 Sıvı alımı yemeklerden önce ve sonra olmalı, yemek esnasında sıvı alımı olmamalıdır.

Sade galeta, etimek, beyaz ve tuzsuz sarı leblebi bulantılarınızın azalmasına yardımcı olacaktır.

Kabızlık durumunda
 Her sabah aç karnına 3-4 adet kuru kayısı veya kuru erik tüketilmelidir.
 Posadan zengin yiyeceklerin ( kuru baklagil, kabuklu meyveler, sebzeler) günlük alınan miktarları arttırılmalıdır.
 Bağırsak hareketlerini arttırmak için çeşitli egzersizler (1 saat yürüyüş gibi) gebe kendini zorlamadan yapmalıdır.

Op. Dr. Berfin Ökmen Özkan / Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı / Gaziantep